Scjentyzm (łac. "scienta"-wiedza)
pozytywiści w nauce i wiedzy
dostrzegali nie tylko źródło poznania świata ale i źródło postępu
cywilizacji, rozwoju techniki. Metody pozytywistyczne oparte są na
faktach, doświadczeniach i naukowych prawach. Scjentyzm odrzuca wszystko
to co metafizyczne, irracjonalne, intuicyjne.
Agnostycyzm
-agnostycy uważali za bezsensowne stawianie pytań o
życie pozagrobowe, o sens śmierci, o istnienie Boga, gdyż dostarczanie
racjonalnych argumentów potwierdzające jakąkolwiek odpowiedź jest
niemożliwe.
utylitaryzm -pojęcie to dotyczy postępowania jednostki i społeczeństwa.
Kryterium wartości jednostki to służba drugiemu człowiekowi i
społeczeństwu. Dobre uczynki człowieka to te, które pociągają za sobą
jego szczęście i szczęście innych. Dobre społeczeństwo to takie, które
ma na uwadze szczęście każdego swojego członka. Za najważniejszą wartość
pozytywiści uznawali pracę. Żądali także od wszystkich tolerancji,
która decydowała o stosunkach międzyludzkich, która gwarantowała
szczęście "jednostkom odmiennym" wyznającym inną religię, pielęgnującym
inne obyczaje.
Realizm
-zasadniczą metodą twórczą w literaturze był realizm.
Realizm to zasada prawdziwego i wiernego odtworzenia rzeczywistości.
Metoda ta sprzyjała powstawaniu powieści. Twórczość pozytywistyczna jest
twórczością prozatorską. Pisarze ukazywali świat po wielkich
przemianach politycznych i społecznych. Świat w którym spotykali się
ludzie różnych warstw społecznych. Bohaterowie powieści są zazwyczaj
silnymi osobowościami działającymi na styku różnych światów np. Rzecki,
bohater "Lalki" porusza się w obszarze świata romantycznego i
pozytywistycznego natomiast Wokulski zna świat arystokracji i
mieszczaństwa. Takie usytuowanie bohaterów pozwala pisarzowi na ukazanie
problemów współczesnego mu świata.
Naturalizm
-jego twórcą jest Emil Zola. Naturalizm polegał na
bardzo szczegółowym odtworzeniu przez pisarzy otaczającego ich świata.
Stosowali oni w swoich opisach technikę fotograficzną, wydobywali
szczegóły, powiększali je. Interesowali się głównie brzydotą, bowiem
ukazywany przez nich świat był światem budzącym protest. Człowiek był
cząstką przyrody a w jego życiu odgrywały istotną rolę popęd i instynkt.
Świat naturalistów był światem bezwzględnej walki przeciw
społeczeństwu, przeciw własnym, biologicznym uwarunkowaniom. W tym
świecie obowiązywała zasada brutalnej walki o byt, której zwycięzcami
byli tylko najsilniejsi. Naturaliści charakteryzowali się skrajnie
pesymistyczną postawą, przedstawiali drastyczne sceny, stany chorobowe.
Ich stosunek do opisywanego świata był beznamiętny, obiektywny.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz